Ιδιαίτερη είναι η σημασία της οδυνηρής επετείου της μικρασιατικής καταστροφής για την πόλη της Θεσσαλονίκης, μια κατεξοχήν προσφυγούπολη.

Στην έκθεση του Τελλογλείου "Ξεριζωμοί, 1922-2022. Μαρτυρίες μέσα από την Τέχνη", η οποία θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου στις 19:00, το θέμα προσεγγίζεται σε δύο ενότητες μέσα από εικαστικά κυρίως τεκμήρια. Η πρώτη ενότητα σχετίζεται με την περίοδο της μικρασιατικής καταστροφής, η δεύτερη μεταφέρει το θέμα του Ξεριζωμού έξω από τα στενά τοπικά όρια της Μ. Ασίας και Ελλάδας σε πιο κοντινούς χρόνους, στο σήμερα.

Στην πρώτη ενότητα αξιοποιείται κυρίως υλικό από τις συλλογές του Ιδρύματος, ένα σύνολο σχεδίων του Σπύρου Παπαλουκά που απέκτησε σχετικά πρόσφατα το Τελλόγλειο, επίσης έργα άλλων καλλιτεχνών στις συλλογές του (Βαλσαμάκη, Μηνά Αβραμίδη, Χαλεπά-Κατσάτου κ.ά.), δάνεια από μουσεία και συλλογές (και έργα του Περικλή Βυζάντιου από τη μικρασιατική εκστρατεία), καθώς και φωτογραφικό υλικό του Αρχείου Στρατή Δούκα στο Α.Π.Θ.

Στο δεύτερο μέρος της έκθεσης ο Ξεριζωμός ξεπερνά τα χρονικά και γεωγραφικά όρια της Μ. Ασίας και μας μεταφέρει σε τραγικά όμοιες καταστάσεις του πιο πρόσφατου παρελθόντος και του σήμερα, είτε στον Ελλαδικό χώρο είτε σε άλλες περιοχές του πλανήτη, με την τραγωδία του απάνθρωπου παραλογισμού να συνεχίζεται σε ένα ζοφερό μέλλον.

Συνεργαζόμενοι φορείς:
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη, Συλλογή Έργων Τέχνης Alpha Bank, Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Αρχείο Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Τμήμα Φιλολογίας, Α.Π.Θ., Ι.Α.Π.Ε. (Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού, Δήμου Καλαμαριάς), Τμήμα Θεάτρου, Σχολής Καλών Τεχνών Α.Π.Θ., Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, Κεντρική Βιβλιοθήκη Α.Π.Θ., Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών Ελευθέριος K. Βενιζέλος, Συλλογή Μιχάλη και Δήμητρας Βαρκαράκη, Μουσείο Μπενάκη, Άννα-Μαρία Τσακάλη, Γιώργος Κατσάγγελος, Δημήτρης Μεσσίνης, Χρήστος Αλαβέρας, Γιώργος Ζώης, Ιδιώτες συλλέκτες.

*Στο πλαίσιο της επετειακής έκθεσης θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις (ξεναγήσεις, ομιλίες, θεατρικά, συναυλίες) και πλούσια μουσείο-εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις σχολικές βαθμίδες, ηλικίες και ομάδες.

Κλειστά: 25 Μαρτίου, Μεγάλο Παρασκευή, Μεγάλο Σάββατο, Kυριακή του Πάσχα, Δευτέρα του Πάσχα, 1 Μαΐου

Ξεναγήσεις:
Κυριακή 18 Δεκεμβρίου, στις 11:00
Κυριακή 15 Ιανουαρίου, στις 11:00
Κυριακή 29 Ιανουαρίου, στις 11:00
Κυριακή 5 & 19 Φεβρουαρίου, στις 11:00
Κυριακή 5, 12, 19 Μαρτίου, στις 11:00
Κυριακή 2 και 23 Απριλίου, στις 11:00
7 και 28 Μαΐου, στις 11:00
11 και 18 Ιουνίου, στις 11:00
Κυριακή 9 Ιουλίου στις 11:00

Απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση στο 2310247111 (στις ώρες λειτουργίας του εκθεσιακού).

Ωράριο Πάσχα:
Κλειστά από την Μεγάλη Πέμπτη έως την Τρίτη του Πάσχα. 

Παράλληλες εκδηλώσεις:
Στο πλαίσιο της έκθεσης το Τμήμα Θεάτρου Α.Π.Θ. παρουσιάζει για μια ακόμη φορά την περιπατητική παράσταση με ζωντανό σκηνικό φόντο τα ίδια τα έργα της έκθεσης, βασισμένη σε αρχειακό υλικό, επιστολογραφία και γραπτά τριών από τους κυριότερους εκπροσώπους της Γενιάς του ΄30 και καρδιακών φίλων Στρατή Δούκα – Φώτη Κόντογλου – Σπύρου Παπαλουκά, σε σύλληψη-σκηνοθεσία Χριστίνας Χατζηβασιλείου και σύνθεση κειμένου Παναγιώτας Κωνσταντινάκου.

Η κοινή τους πορεία, η μαθητεία τους στο Άγιο Όρος, το πάθος τους για την τέχνη τους, αλλά και οι έντονες διαφορές τους αναφορικά με την αναβίωση της βυζαντινής ζωγραφικής και την εξέλιξη της νεοελληνικής ζωγραφικής εν γένει που οδήγησαν τελικά στον ξεριζωμό της φιλίας τους από μέσα, αφήνουνε ένα διαφορετικό συναισθηματικό αποτύπωμα στον επισκέπτη που βλέπει τους ανθρώπους με όλες τις δυσκολίες τους να ζωντανεύουν πίσω από τα εκθέματα.

Σύλληψη-Σκηνοθεσία-Σκηνική δραματουργία: Χριστίνα Χατζηβασιλείου
Έρευνα-Σύνθεση κειμένου: Παναγιώτα Κωνσταντινάκου
Μουσικές Επιλογές: Χριστίνα Χατζηβασιλείου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Παντελής Μπακατσέλος
Ενδυματολογική Επίβλεψη: Χρύσα Μάντακα
Ενδυματολογική Επιμέλεια: Ερνέστα Χατζηλεμονίδου, Ειρήνη Αγιαννίτη

Διανομή:
Σπύρος Παπαλουκάς: Εμμανουήλ Δραμηλαράκης
Στρατής Δούκας: Στέλιος Ράμμος
Φώτης Κόντογλου: Μιχάλης Στεφανίδης

Ημέρα και ώρα παράστασης: Σάββατο 6 Μαΐου στις 13:00

Είσοδος ελεύθερη
Διάρκεια: 30 λεπτά