Έκθεση ζωγραφικής του Τάκη Στεφάνου με τίτλο "Σκυφτοί και κουρασμένοι με τα χέρια σαν ανοιχτά φτερά" διοργανώνει το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών από 17-30 Ιουνίου 2022.

Πρόκειται για ένα αφιέρωμα στους Ζεϊμπέκηδες και εντάσσεται στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου "Ο πολιτισμικός πλούτος των Μικρασιατών", το οποίο θα διεξαχθεί στον Πολιτιστικό Πολυχώρο "Δ. Χατζής", στις 17 και 18 Ιουνίου 2022.

Οι Ζεϊμπέκοι, ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα επαναστατημένων πληθυσμών της Μικράς Ασίας του 17ου αιώνα, της Προύσας, του Αϊδινίου και της Ερυθραίας, ήταν Έλληνες κυρίως από την Μακεδονία και Θρακιώτες. Τους ονόμαζαν Ζεϊμπέκια, δηλαδή ζωέμπορους και μακελάρηδες, κατά τον ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη.

Στη Μικρά Ασία, οι ζεϊμπέκοι εμφανίζονται ως λησταντάρτες που αντιστέκονται με ζήλο στην κεντρική οθωμανική εξουσία, παίρνουν ενεργό μέρος στους κοινωνικούς αγώνες και μπορεί, ίσως, να θεωρηθεί ότι είναι τυπικά δείγματα επαναστατών με ισχυρή λαϊκή απήχηση. Η δράση τους ως κοινωνικών ληστών στη Μικρά Ασία ξεκίνησε τον 16ο αιώνα και δημιουργήθηκε "ατύπως ανεξέλεγκτη κοινωνική ατμόσφαιρα καθώς οι ποικίλες συμμορίες ληστών αποκτούσαν μεγάλη δύναμη και επενέβαιναν στη ζωή του λαού της περιοχής" προσδοκώντας μια κοινωνία ισότητας, κοινωνικής ελευθερίας και οικονομικής άνεσης. Είναι ριψοκίνδυνοι, γενναίοι, βοηθούν τους φτωχούς, συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνική ζωή. Ιδεολόγοι επαναστάτες με αδιαμόρφωτη από θεωρητικής άποψης, πρωτογενούς μορφής, αντεξουσιαστική – αντικρατική - αντικαταπιεστική αντίληψη. Η δράση τους ορίζεται ως πραγμάτωση συγκεκριμένων αξιών -απονομή δικαιοσύνης, προάσπιση του δικαίου των καταπιεζομένων και φτωχών, διαρκής αγώνας εναντίον της απανθρωπιάς και της τυραννίας. Ως τις αρχές του 20ου αιώνα, οι εξεγέρσεις και οι ληστείες ήταν πάμπολλες και στις αρχές του 20ου αιώνα, στο βιλαέτι της Σμύρνης υπήρχαν 39.800 ζεϊμπέκοι. Η αντίστοιχη, όμως, κρατική καταστολή ήταν τεράστια και το φαινόμενο της κοινωνικής ληστείας ατόνησε σταδιακά στο Βαλκανικό και Μικρασιατικό χώρο.

Στο πέρασμα των χρόνων, η διατήρηση της παράδοσης και η αναφορά στην επαναστατική ιερή ηθική, αντανακλάται σε αυτόν το χορό, το ζεϊμπέκικο, που τον χόρευαν ένας - ένας με σπαθιά στα χέρια και πότε-πότε και στο στόμα βγάζοντας μουγκρητά ή αλαλαγμούς.